روکش دندان های کودکان کمی متفاوت با بزرگسالان است. گفتنی است برای دندان های قدامی کودکان روکشی وجود ندارد و نهایتا میتوان با عصب کشی و کامپوزیت آن را ترمیم و به حالت اولیه خود برگرداند. میتوان شکل ظاهری مناسبی به دندان کودک داد تا کودک بتواند با دندان هایش به راحتی غذا میل کرده و با اعتماد به نفس بالا و ظاهری زیبا دنیای اطرافش را تجربه کند.
بعد از گذاشتن کامپوزیت دندانهای جلو، مراقبت هایی وجود دارد که باید جدی گرفته شوند. برای مثال باید از گاز زدن مواد غذایی سفت، برخورد قاشق و بدنه لیوان به دندان های جلو خودداری شود. زیرا زمانی که به انجام ترمیم های وسیع دندان های شیری قدامی میپردازیم، به این معناست که بافت چندانی از دندان باقی نمانده است.
در این مبحث به طور اختصاصی به روکش های دندان خلفی یا همان دندان های آسیای کودک میپردازیم. زمانی که دندان شیری مقدار زیادی از بافت خود را از دست میدهد و دچار پوسیدگی شدید می شود، همزمان با برداشت پوسیدگی، بافت ناچیزی از دندان باقی میماند که برای نگهداشتن ماده ترمیمی مقاومت چندانی ندارد. در این موارد به استفاده از روکش های استیل یا فلزی فکر میکنیم و بررسی می کنیم که آیا بافت باقی مانده دندان توانایی نگهداری روکش را دارد یا خیر. لازم به ذکر است که روکش های فلزی مخصوص کودکان، نسبت به مواد پرکننده دندان مقاومت بیشتری دارند.

مزایای روکش دندان شیری

روکش های دندان آسیای شیری زمانی استفاده می شود که بافت زیادی از دندان از بین رفته باشد و نیاز به عصب کشی و روکش باشد. روکش دندان آخرین شانس برای نگهداشتن دندان شیری است. زیرا دندان های شیری راهنمای رویش دندان های دائمی هستند و بهتر است این دندان ها تا جاییکه ممکن است حفظ و نگهداری شوند.
از بین رفتن دندان های شیری میتواند باعث عدم تغذیه مناسب در کودکانی شود که در سن رشد قرار دارند و بدیهی است که در سنین مذکور، بهترین کار حفظ این دندان ها است.
روکش های دندان شیری ، اس اس کراون (s.s.crown) هستند و از مزایای آن میتوانیم به این که در مطب قابل انجام است اشاره کنیم. این روکشها نیاری به کارهای لابراتواری نداشته، برای کودک دردناک نیست و میتواند مدت زمان زیادی در دهان کودک باقی بماند.
همچنین لبه های این روکش که در زیر لثه قرار میگیرد بسیار نازک بوده که در نتیجه ریسک التهاب لثه را بسیار پایین میاورد . این در حالیست که روکش های لابراتواری معمولا لبه های ضخیمی دارند و میتوانند لثه کودک را آزرده کرده و باعث ایجاد دندان درد در کودک شوند.
به طور کلی باید به حفظ و نگهداری دندان های شیری اهمیت داده شود و این باور که این دندان ها شیری است و بعد از مدتی می افتند اشتباه بوده و میتواند عوارض جبران ناپذیری به دنبال داشته باشد.

مراحل انجام روکش دندان های شیری

بسیاری از والدین در برابر عصب کشی و گذاشتن روکش برای دندان کودکشان مقاومت نشان میدهند و اعتقاد دارند دندان های شیری بعد از مدتی میافتند و نیازی به انجام کار بر روی این دندان ها نیست و سوالات مختلفی میپرسند برای مثال مراحل انجام چگونه است و …؟

از آنجایی که روکش آخرین شانس حفظ دندان های شیری است، باید تمام تلاش های لازم انجام شود تا نیازی به کشیدن دندان نباشد و دندان شیری باید تا زمان رویش دندان دایمی داخل دهان کودک باقی بماند.

مراحل گذاشتن روکش بسیار ساده است. بعد از اتمام عصب کشی دندان کودک ، یک تراش ساده انجام می شود و بدون نیاز به انجام قالب گیری، روکش فلزی که به صورت آماده هستند با توجه به خیلی از فاکتورها از جمله سایز دندان کودک گذاشته و در نهایت چسبانده می شود.

 

مراقبت از روکش دندان های شیری‌

در این بخش در مورد مراقبت های بعد از روکش دندان به والدین اطلاعاتی داده میشود. خیلی از پدران و مادران بعد از گذاشتن روکش در دندان کودکشان در مورد مراقبت های لازم سوالاتی میپرسند، مثل : حالا که دندان شیری زیر روکش قرار دارد چه نیازی به مراقبت است و …؟
این باور از اینجا ناشی می شود که والدین میبینند روکش گذاشته شده، فلزی و مقاوم است و فکر میکنند کودک میتواند هر چیزی را بدون محدودیت میل کند.
لازم به ذکر است این روکش بر روی بافتی از دندان قرار گرفته که بخش عظیمی از آن از بین رفته است. یعنی این روکش بر روی بخش کوچکی از تاج دندان کودک که باقی مانده است و بقیه بخش ها به دلیل پوسیدگی و شکستگی از بین رفته است، قرار گرفته و درنهایت چسبانده شده است.
در واقع روکش کمک میکند تا بتوان باقیمانده دندان را تا زمان رویش دندان دائمی حفظ و نگهداری کرد.

در اینجا لازم است به تعدادی از نکات مهم جهت مراقبت از روکش گذاشته شده بپردازیم:

  • مواد غذایی سفت و سخت مانند آبنبات، مواد غذایی چسبنده مانند پاستیل، لواشک، تافی و آدامس مصرف نشود.زیرا این موارد گاهی میتوانند به دندان های فاقد روکش نیز آسیب بزنند.
  • لازم به یادآوری است که والدین باید مراقب کودکان خود باشند تا وسایلی مانند اسباب بازی را داخل دهان خود قرار ندهند.
  • همچنین مواردی که دندانپزشک کودکان برای مراقبت از روکش های دندانی به آنها اشاره میکنند را حتما رعایت بفرمایید تا شانس بیشتری برای حفظ این دندان ها وجود داشته باشد.‌

روکش دندان های شیری تا چه زمانی داخل دهان کودک باقی میمانند؟

دندانپزشک اطفال معمولا با هدف نگهداری دندان های شیری تا زمان رویش دندان های دائمی در مسیر درست، از روکش استفاده میکند. در این بخش استثناهایی نیز وجود دارد که از حوصله این بحث خارج است.
جز موارد استثنا، روکش دندان شیری باید تا زمان رویش دندان دائمی نگه داشته شود و در نهایت این دندان مانند سایر دندان ها لق شده، افتاده و دندان دائمی جایگزینش می شود.

آیا برای روکش دندان شیری قالب گیری انجام می شود؟

بهترین روکش هایی که میتوان برای دندان ها شیری گذاشت روکش های Prefabricated و به اصلاح روکش هایی است که توسط کمپانی های معتبر ساخته شده است. زیرا لبه های آن بسیار نازک بوده و لثه های کودکان را آزرده نمیکند و نیز ضد حساسیت بوده و مشکلی را برای کودکان ایجاد نمیکند.

البته روکش هایی نیز وجود دارند که بتوان با قالب گیری برای کودکان تهیه کرد که به هیچ عنوان توصیه نمیشود. زیرا میتواند باعث ایجاد مشکلات شدید لثه ای در کودکان شود و از طرف دیگر میتواند دندان های کناری و دندان های فک مقابل را آزرده کند.
بهترین روکش هایی که داخل مطب میتوان از آن استفاده کرد ، روکش های Prefabricated استلس استیل هستندکه دارای سایز بندی های متفاوتی بوده، شکل بسیار مناسبی دارند که منطبق بر آناتومی دندانهای شیری بوده و توصیه می شود تا جاییکه ممکن است از این روکش ها استفاده شود. چرا که نه تنها نیازی به قالب گیری نیست، بلکه در همان جلسه پس از اتمام عصب کشی، این قابلیت وجود دارد که روکش گذاشته شود.

 

برای گذاشتن روکش دندان شیری چند جلسه مورد نیاز است؟

از رایج ترین سوالات والدین در مورد روکش های دندان شیری تعداد جلساتی است که باید در مطب حضور داشته باشند. گفتنی است که دندانی که زیر روکش قرار میگیرد، حتما باید عصب کشی شود. زیرا بافت زیادی از دندان از بین رفته و عصب دندان درگیر شده است.
پس از عصب کشی و از بین رفتن عفونت و اعلام آمادگی دندانپزشک کودکان برای گذاشتن روکش نهایتا طی یک جلسه تراش های لازم برای روکش انجام شده و روکش مناسب انتخاب شده و روی دندان چسبانده می شود.

آیا روکش دندان شیری، مزاحم رویش دندان دایمی نخواهد بود و اختلالی در لق شدن دندان شیری ایجاد نخواهد کرد؟

اکثر والدین میپرسند که پس از افتادن دندان شیری تکلیف دندان و روکشی که روی آن گذاشته شده چیست و دقیقا چه اتفاقی برای آن می افتد؟
باید گفت که هیچ جای نگرانی نیست. زیرا روکش به دندان متصل بوده و با لق شدن و نهایتا افتادن دندان شیری، روکش نیز می افتد و هیچ محدودیتی برای رویش دندان دائمی ایجاد نمیکند.

آیا روکش دندان شیری برای کودکان دردناک است؟‌

روکش دندان شیری به هیچ عنوان دردناک نبوده و مانند ترمیم دندان است، در زمان کوتاهی انجام میشود و کودک در حین انجام و حتی بعد از آن هیچ دردی را احساس نمیکند.