به منظور درک بیشتر این مطلب ابتدا مقاله روبرو را مطالعه بفرمایید: فرم معاینه بالینی دندانپزشکی کودکان(اطفال)
Okeson گزارش ویژه ای در مورد اختلالات مفصل گیجگاهی – فکی در کودکان منتشر کرد. Okeson نشان داد که گرچه مطالعات زیادی در مورد کودکان پنج تا هفت ساله وجود دارد، بیشتر مشاهدات بر روی نوجوانان صورت گرفته است. یافته های مطالعات او به دو دسته نشانه و علامت تقسیم می شوند. دسته اول آنهایی که توسط کودک یا پدر و مادر گزارش می شود و دسته دوم آنهایی که دندانپزشک در هنگام معاینه تشخیص می دهد. فراوانی علائم و نشانه ها با افزایش سن بیشتر می شود و ممکن است در سی درصد از بیماران رخ دهد.
درمانگر باید عمل مفصل گیجگاهی فکی (TMJ) را با لمس ناحیه سر کندیل ها و مشاهده بیمار در هنگام بسته بودن دهان دندانها با فشار روی هم قرار دارند، در حالت استراحت و در حالات مختلف باز کردن دهان، ارزیابی کند. اگر حرکات کندیل ها یا فک به نرمی انجام نشود یا از حالات طبیعی مورد انتظار انحراف داشته باشد، باید مورد توجه قرار گیرد. همین طور، هر صدای ناشی از تماس دو سطح مفصل که ممکن است شنیده شده یا با لمس تشخیص داده شود، یا هر نوع صداهای غیر طبیعی دیگر، باید مورد توجه قرار گیرد. درد عضلات جونده نیز می تواند علامت کارکرد غیر طبیعی TMJ باشد. چنین انحرافاتی از عملکرد طبیعی TMJ، ممکن است نیاز به ارزیابی و درمان بیشتر داشته باشد. عقیده بر این است که اختلالات گیجگاهی فکی در کودکان می تواند به طور مؤثر با درمان های محافظه کارانه و برگشت پذیر زیر کنترل شود:
آموزش بیمار، فیزیوتراپی ملایم، رفتاردرمانی، دارو درمانی و اسپلینت های اکلوزاليه.
بحث در مورد تشخیص و درمان اختلالات پیچیده (TM در منابع بسیاری موجود است، ما مطالعه کتاب درمان اختلالات مفصل گیجگاهی – فکی و اکلوژن، نوشته (Okeson ۲۰۱۳) را پیشنهاد می کنیم.
معاینه خارج دهانی با لمس کردن و ناحیه زیر فکی بیمار ادامه می یابد. بازهم انحراف از حالت طبیعی، مانند حساسیت نامعمول به لمس یا بزرگ شدن ناحیه، باید یادداشت گردد و آزمایش های لازم برای پیگیری درخواست شده یا در صورت نیاز به متخصص ارجاع داده شود.
اگر کودک به اندازه کافی بزرگ هست که صحبت کند، طرز بیان باید ارزیابی گردد. موقعیت زبان، لب ها و عضلات دور دهان در موقع سخن گفتن، هنگامی که در حال فرو دادن آب دهان هستند و در حالت استراحت، ممکن است اطلاعات تشخیصی مفیدی بدهد.
معاینه درون دهان کودک باید جامع باشد. در گام نخست وسوسه ای برای یافتن ضایعات پوسیدگی آشکار وجود دارد. هر چند کنترل پوسیدگی مهم است، دندانپزشک در ابتدا باید وضعیت بافت های نرم دهان و حالات اکلوژن در حال تکامل را ارزیابی کند. اگر بافت های نرم و اکلوژن ابتدا مورد توجه قرار نگیرد، ممکن است دندانپزشک در پرونده خود بیشتر به علامت گذاری پوسیدگی ها و طرح درمان ترمیمی آنها بپردازد و نکات مهم ناهنجاری های دیگر دهان نادیده گرفته شود. همچنین هر نوع بوی نامعمول دهان و مقدار یا غلظت غیر طبیعی بزاق باید یادداشت گردد.بافت های گونه، لب ها، کف دهان، کام و لثه باید با دقت معاینه و لمس شوند.