مصرف مواد مخدر در بین نوجوانان می تواند دلایل زیادی داشته باشد. مهم ترین دلیل مورد توجه، حالت طغیان یا شورش علیه پدر و مادر و جامعه است. از عوامل دیگر می توان نیاز به فراموش کردن فشارهای روزانه زندگی، میل به لذت و نیاز به تأیید توسط گروهی که نوجوان می خواهد به آنان بپیوندد را نام برد. با مصرف مواد مخدر، نوجوانان احساس گذرایی از استقلال و قدرت می کند، زیرا از قوانین پدر و مادر و اجتماع سرپیچی کرده اند. رضایت به دست آمده از نافرمانی در برابر پدر و مادر می تواند انگیزه ادامه مصرف مواد مخدر توسط نوجوان را تقویت کند.
کودکان خانواده های ثروتمند با بروز صفاتی مانند خودشیفتگی، ضعف در کنترل حرکت ناگهانی، ناتوانی در تحمل ناملایمات، افسردگی و ضعف در رویارویی با مسائل، به طور فزاینده ای گروه پرخطر شناخته می شوند. بنابراین، شگفت انگیز نیست که شمار زیادی از این کودکان برای غلبه بر ناکامی و ناتوانی، ملالت، اضطراب و افسردگی، به مصرف مواد مخدر رو بیاورند.
به طور کلی، مشخص شده است که مصرف کنندگان مواد مخدر به تحصیلات مرسوم کمتر علاقه دارند، کمتر در فعالیت های سازمان یافته مثل ورزش شرکت می کنند و نسبت به نوجوانانی که دارو مصرف نمی کنند، احتمال کمتری دارد دورنمای روشنی برای زندگی شان داشته باشند. نوجوانانی که به شدت مواد مخدر مصرف می کنند، دارای مشکلات روحی روانی بیشتری هستند. گزارش شده است افراد زیادی که دارو مصرف نمی کنند، روابط نزدیک تر و بهتر با پدر و مادر خود دارند. در بیشتر موارد، کودکان درگیر با مصرف مواد مخدر، سابقه جدایی پدر و مادر یا از دست دادن پدر یا مادر را داشته اند.